احتکار ، فشردن تیغ دشمن بر رگ بازار

فاکتورهای منفی اقتصادی چون تورم، رکود اقتصادی، گرانی، کمبود یا نبود یک یا چند قلم کالا باعث شده که به مردم به ویژه اقشار متوسط و ضعیف جامعه و به کسبه و بازاریان فشار وارد شود.
یکی از مواردی که در ایجاد التهاب در بازار نقش اساسی دارد احتکار، اختفا و امتناع از فروش اجناس پر متقاضی است که انبارداران با ذخیره سازی یک یا چند قلم کالا از عرضه آن اجناس به بازار خودداری می کنند و برای افزایش قیمت آن کالاها به اصطلاح عامیانه بازار سیاه ایجاد می کنند.
البته بازاریان استان ایلام را به جرات می توان از منصف ترین کسبه کشور دانست که همواره در سخت ترین شرایط هم با رعایت انصاف سعی کرده اند با قیمت مناسب اجناس مورد نیاز بازار را تهیه و در اختیار خریداران قرار دهند.
اما با توجه به اینکه عمده بازار ایلام مصرف کننده است و عمده اجناس خود را از بازارهای خارج استان تامین می کند لذا هر گونه تغییری در بازارهای کلان کشور بر اقتصاد استان ایلام تاثیر مستقیم و بسزایی دارد.
مردم استان ایلام که دارای سطح درآمدی متوسطی نسبت به دیگر استان های کشور هستند بیشترین ضربه و فشار ناشی از وضعیت بحرانی بازار را متحمل می شوند.
این درحالی است که با اندکی واقع بینی منصفانه در می یابیم که بازاریان و انبارداران استان ایلام جزء بسیار کوچکی از حلقه تولید، عرضه و تقاضای بازار هستند و بیشترین تاثیرپذیری منفی را از وضعیت کنونی بازارهای کلان کشور دارند.
بازاریان و صنوف استان ایلام نیز از وضعیت موجود بازار ناخرسند هستند چرا که احتکار، اختفا، تورم و نبود کالا در بازار بر روند فعالیت صنوف و خرده و عمده فروشان جزء نیز تاثیر منفی می گذارد.
احتکار و اختفای اجناس و بالا بردن نرخ کالاها که مهمترین محور گفتمان اقتصادی این روزهای بازار است که توسط عده قلیلی از بازاریان انجام می گیرد و نباید این عمل غیراخلاقی و ضد ارزشی که مورد نکوهش مبانی دین اسلام هم قرار گرفته را به همه اصناف و بازاریان دلالت داد.
عمده بازاریان و اصناف نیز مخالف این گونه اقدام های ناپسند هستند چرا که احتکار، اختفا یا گران کردن بهای کالا علاوه بر خریداران و مصرف کنندگان بر بازاریان و صنوف مختلف نیز تاثیر نامطلوب می گذارد.
بازاریان نیز همچون عامه مردم از بروز این گونه ناهنجاری های اقتصادی متضرر می شوند و بازار عرضه و فروش اجناس آنها و تقاضای بازار دچار اختلال شده و متضرر می شوند.
بیشتر بازاریان استان ایلام را به جرات می توان از منصف ترین کسبه کشور دانست که همواره در سخت ترین شرایط هم با رعایت انصاف سعی کرده اند با قیمت مناسب اجناس مورد نیاز بازار را تهیه و در اختیار خریداران قرار دهند.
اما با توجه به اینکه سهم اصلی بازار ایلام مصرف کننده است و بخش عمده اجناس استان از بازارهای خارج استان تامین می شود لذا هر گونه تغییری در بازارهای کلان کشور بر اقتصاد استان ایلام تاثیر مستقیم و بسزایی دارد.
مردم استان ایلام، اصناف و بازاریان که دارای سطح درآمدی متوسطی نسبت به دیگر استان های کشور هستند بیشترین ضربه و فشار ناشی از وضعیت بحرانی بازار را متحمل می شوند.
البته در راستای حکمفرما ساختن آرامش در بازار مسئولان، بازاریان و اتحادیه های مختلف تمهیدات لازم را اندیشیده اند از ذخیره سازی و توزیع تدریجی اقلام و اجناس گرفته تا تشدید نظارت بر بازار و معرفی متخلفان به مراجع قانونی.

** قیمت کالاهای تولید داخل بین ۳۵ تا ۱۰۰ درصد افزایش یافته است
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی ایلام گفت: وضعیت قیمت کالاهای داخلی و خارجی بسیار تاسف بار است و نرخ اجناس به صورت فزاینده ای افزایش یافته به طوری که عمده مردم قدرت خرید کالای مورد نیاز خود را ندارند.
محمود اجلالی افزود: در ماه های اخیر قیمت کالاهایی برند خارجی بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ درصد و کالاهای با مارک داخلی نیز بین ۳۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش یافته اند که این افزایش قیمت به ضرر فروشندگان و خریداران تمام شده است.
وی اظهار داشت: یکی دیگر از مشکلات نبود و کمبود کالا است و بیشتر شرکت های توزیع کننده بزرگ به علت نبود کالا و یا قیمت بسیار گزاف آنها دیگر قادر به توزیع اجناس نیستند و کمبود و نایاب شدن کالاها در بازار محسوس است.
اجلالی گفت: نکته قابل ذکر اینکه شرکت ها و تولیدکنندگان داخلی نیز از وضعیت موجود استفاده کرده و اقدام به افزایش قیمت کالاهای تولید داخل کرده اند در حالی که با توجه به قیمت بالای اجناس خارجی این زمان فرصت مناسبی برای عرضه کالاهای داخلی با قیمت مناسب برای مصرف کنندگان و فروشندگان جزء محسوب می شود.
وی تاکید کرد: فروشندگان استان ایلام با وجود کمبود جنس، رکود و گرانی در بازار اما همچنان به عرضه کالاهای موجود به رقم متضرر شدن خود، می پردازند در حالیکه در برخی از استان های دیگر فروشندگان اقدام به تعطیلی مغازه های خود کرده اند.

** وضعیت بازار ایلام متاثر از احتکار اجناس در سطح کلان کشور است
یکی از عمده فروشان خوار و بار شهر ایلام نیز گفت: هرچند در ماه های اخیر گرانی، رکود و کمبود در بازار استان ایلام حاکم است اما عمده و خرده فروشان سعی کرده اند تا حد امکان اجناس مورد نیاز مردم را تهیه و در بازار مصرف عرضه کنند.
آقای ع . س که نزدیک به ۲۰ سال عمده فروش مواد خوراکی از جمله انواع نوشیدنی ها است، افزود: جنس نایاب و گران شده و برخی نهادها همچون اتاق بازرگانی جنس به نرخ دولتی یا ارزان قیمت را تنها به عده محدودی از عمده فروشان و توزیع کنندگان مورد نظر خود می دهد که این امر به نوعی باعث ایجاد تنش در بازار شده است.
وی در مورد احتکار اجناس هم اظهار داشت: در استان ایلام به علت بافت قومی و قبیله ای و کوچک بودن بازار احتکار چندانی صورت نمی گیرد و مشکل اصلی احتکار در انبارهای کلان کشور است.
این عمده فروش گفت: انبارداران و تولیدکنندگان در کلان شهرها به دلایل مختلف از جمله التهاب موجود در بازار اقدام به ذخیره سازی و پنهان کردن اقلام مورد نیاز مردم از جمله روغن، برنج، قند، شکر و … می کنند تا تقاضا برای این اجناس بیشتر و عرضه کمتر و در نتیجه قیمت ها فزاینده شود.
وی یادآور شد: در گذشته عمده فروشان اجناس مورد سفارش خود را به تعداد نامحدود از توزیع کنندگان کلان دریافت می کردند اما در ماه های اخیر تعداد اقلام دریافتی ما نسبت به رقم سفارشات بسیار اندک و ناچیز است و این مقدار جوابگوی نیاز بازار نیست.
وی یکی دیگر از مشکلات بازار را ساز و کارهای غلط مالیاتی برشمرد و تاکید کرد: اتاق بازرگانی به عمده فروشان و توزیع کنندگان مجوز افزایش سه درصدی کالاها را اعلام کرده در حالیکه اداراتی چون دارایی و امور مالیاتی از ما پنج درصد مالیات اخذ می کنند و ما باید برای این میزان رقم تعیین شده مالیات ۲ درصد از درآمد خود را نیز به کسری مالیات بدهیم و این متضرر شدن عمده فروش و فروشندگان جزء را در پی دارد.

** هر پنج روز یک بار اجناس تا ۴۰ درصد افزایش قیمت دارند
یکی دیگر از عمده فروشان خوار و بار هم گفت: مشکل اصلی بازار ما حاصل ناکارآمدی مراکز فروش و توزیع در کلان شهرها است که اجناس را یا احتکار می کنند و یا به قیمتی گزاف به عمده فروشان استان ها عرضه می کنند.
آقای ر افزود: در ماه های اخیر رشد سرسام آور قیمت اجناس بدون نظارت از سوی انبارداران و تولید کنندگان کلان کشور باعث ایجاد بحران در بازار شده و به گونه ای که به طور میانگین هر پنج روز یکبار قیمت یک کالای اساسی گاه تا ۴۰ درصد نسبت به ماه های گذشته افزایش می یابد.
وی تاکید کرد: قدرت خرید مردم کاهش و تنزل محسوس یافته و همین امر باعث شده که میزان فروش اجناس هم کاهش یابد و داد وستدها در مقایسه با گذشته سیر نزولی پیدا کرده است که این امر ناشی از عملکرد نادرست نظارتی در سطح کلان کشور است.

** مردم بازاریان را مسبب گرانی های موجود در بازار ندانند
رئیس اتاق اصناف استان ایلام هم گفت: استان ایلام فاقد انبارهای بزرگ ذخیره سازی یا تولید کننده انبوه کالا است و بیشتر مشکلات بازار ما در صنوف مختلف مربوط به خارج از استان است.
یونس حواسیان با بیان اینکه عمده صنوف استان ایلام را فروشندگان و توزیع کنندگان کوچک و متوسط تشکیل داده اند، تاکید کرد: تمام تلاش اصناف، بازاریان و مسئولان ایجاد آرامش روانی و توزیع گسترده کالا و اقلام مورد نیاز بازار است.
وی یادآور شد: گرانی یا رکود موجود در بازار استان ایلام متوجه فروشندگان، اصناف و توزیع کنندگان استان نیست چرا که این قشر خود در وهله اول مصرف کننده اقلام توزیعی هستند و سپس به عنوان فروشنده آن کالا را به مشتریان خود عرضه می کنند.
حواسیان افزود: مشکل اصلی در سطح کلان نظارتی و مدیریتی در حوزه های واردکنندگان و تولیدگران اصلی کشور است که عملکرد این دو گروه باعث ایجاد التهاب و ناآرامی در بازارهای کشور شده است.
وی تاکید کرد: در سطح کلان متاسفانه برخی از تولیدگران، واردکنندگان کالا یا مواد اولیه، توزیع کنندگان و انبارداران بزرگ از موضوع تحریم ها سوء استفاده کرده و اوضاع بازار را به سود خود ملتهب و آشوب زده کرده اند.
وی گفت: در هفته های اخیر چندی نشست و هم اندیشی با صاحبان صنوف مختلف در خصوص نظارت بر عدم احتکار، امتناع و اختفای اجناس از سوی بازاریان مشاغل مختلف برگزار شده و همه صاحبان حرفه های گوناگون به ویژه عرضه کنندگان ۳۸ قلم کالای اساسی مردم از بخشنامه های نهایی و خروجی این جلسات آگاهی یافته اند.
وی از مردم خواست تا آرامش روانی خود و بازار را حفظ کنند و در صورت هرگونه تخلف اعم از گران یا کم فروشی، احتکار، امتناع و اختفای اجناس توسط بازاریان موضوع را در اسرع وقت به شماره تلفن گویای ۱۲۴ سازمان صنعت معدن و تجارت و یا واحد بازرسی و نظارت این سازمان و بازرسی و نظارت اتاق اصناف استان ایلام اطلاع دهند.
حواسیان یادآور شد: هم اکنون بجز اقلام خوراکی تقاضا برای خرید لوزام خانگی زیاد است و با توجه به ساختمان سازی های گسترده در استان میزان تقاضا برای پکیج نیز نسبت به گذشته افزایش یافته است.
وی تاکید کرد: به علت وضع موجود و گرانی فزاینده اقلام مختلف دلنگرانی و تنش اصلی مربوط به اواخر شهریورماه و فصل خرید اولیا برای دانش آموزان است که باید قیمت نوشت افزار و اقلام مربوط به مدرسه تعدیل یابد تا قشر متوسط و ضعیف جامعه توان خرید نیازهای دانش آموزان خود را داشته باشند.
وی اظهار داشت: باید در سطح کلان کشوری نظارت های دقیقی بر تورم و گرانی و نیز فعالیت شرکت های وارد کننده اجناس یا مواد اولیه کارخانه ها و تولید گران داخلی صورت بگیرد تا التهاب کنونی بازار فروکش کند.

** احتکار در کلان شهرهای بزرگ کشور صورت گرفته است
عضو اتحادیه اتاق بازرگانی استان ایلام هم گفت: سعی شده کالاهای مهم و اساسی مردم چون برنج، قند، شکر، روغن، فرآورده های خام پروتئینی به بازار عرضه شود.
ایوب غیاثی افزود: هرچند گرانی و قیمت افزایشی کالاها و اجناس وجود دارد اما سعی شده که از کمبود اقلام خوراکی مورد نیاز خانوارها در بازار جلوگیری شود ونظارت بر توزیع و قیمت ها نیز شدت بیشتری یافته است.
وی یادآور شد: در انبارهای بزرگ کلان شهرهای کشور مواردی از احتکار در سطح وسطع صورت گرفت که با شناسایی این انبارها و پلمب آنها به زودی اجناس احتکارشده وارد چرخه مصرف می شود و با ورد این اقلام تا حدود زیادی از فشار کنونی بازار کاسته خواهد شد.

** عدم تعادل در عرضه و تقاضا آرامش روانی بازار را مختل کرده است
معاون بازرسی و حمایت از حقوق مصرف کنندگان سازمان صنعت، معدن و تجارت ایلام نیز گفت: عدم تناسب در تقاضا و عرضه باعث شده که بازارهای استان در صنوف مختلف با مشکل مواجه شوند.
مهدی شریفی افزود: ۹۰ درصد کالاها و اقلام مصرفی استان ایلام از خارج از استان وارد بازارهای داخلی ایلام می شوند و بازار استان تابع مستقیم شرایط کلان کشور است و در صورت کمبود یا نایاب شدن یک یا چند قلم کالا در سطح کشور استان ایلام نیز از آن موضوع متاثر خواهد شد.
وی اظهار داشت: مواردی چون مشکلات حمل و نقل، تولید و نیز مشکلات واردات کالا یا مواد اولیه مورد نیاز کارخانه های داخلی در ایجاد شرایط کنونی بازار مزید بر علت است.
به گفته وی فشار روانی حاکم بر بازار موجب بروز تقاضای کاذب و نیز افزایش قیمت برخی کالاها شده و این افزایش تقاضا موجب به هم ریختگی نظم تعادل درعرضه و تقاضا اقلام مختلف کالا در بازار شده است.
شریفی با بیان اینکه برخی افزایش قیمت ها به درخواست خود دولت بوده، تاکید کرد: نظارت بر عملکرد اصناف و بازاریان در صنوف مختلف برای جلوگیری از هر گونه تخلفی نظیر کم یا گران فروشی تشدید یافته است.
وی افزود: به اندازه کافی از کالاها و اقلام اساسی و مورد نیاز مردم ذخیره سازی و انبار شده که به تدریج این اجناس با قیمت مناسب وارد چرخه توزیع و فروش خواهند شد.
وی با تاکید بر اینکه با مشاهده هر گونه تخلف و عدول از قانون با متخلف برخورد قاطع صورت می گیرد، اظهار داشت: در چهار ماهه گذشته امسال یک هزار و ۳۰۰ مورد پرونده تخلف صنوف مختلف به مراجع قضایی ارجاع داده است./ایرنا